Tytułem wstępu

Dziecko, które idzie do szkoły, co w naszych aktualnych warunkach oznacza, że ma 6 lat, powinno mieć ukończony proces nabywania mowy. Oznacza to, że powinno w sposób prawidłowy realizować wszystkie głoski występujące w systemie języka polskiego. Wady czy zaburzenia mowy utrzymujące się w czasie nauki szkolnej zdecydowanie negatywnie wpływają na jej przebieg, utrudniają naukę pisania, czytania i liczenia, powodują również wiele trudności w sferze społecznej i emocjonalnej.

Można by więc stwierdzić, że okres przedszkolny jest czasem, w którym jako rodzice powinniśmy położyć zdecydowany nacisk na pomoc naszym dzieciom w pokonywaniu trudności związanych z mówieniem.  W naszym Ośrodku oferujemy pełną diagnozę logopedyczną oraz terapię wad i zaburzeń mowy dziecka w wieku przedszkolnym i szkolnym.

Niepokojące objawy

Na konsultacje logopedyczne udaj się, jeżeli zauważysz, że Twoje dziecko:

• w wieku 6. miesięcy nie gaworzy,
• po ukończeniu 1 roku życia nie potrafi wypowiedzieć sylab oraz pojedynczych słów,
• nie rozumie wydawanych przez Ciebie prostych poleceń,
• w wieku 2 lat nie mówi prostych słów np. mama, baba, tata itp.
• między 2. a 3. rokiem życia nie umie wypowiedzieć prostego zdania,
• w wieku 3 lat nie wymawia samogłosek ustnych: a, o, e, i, y,
• w wieku 4 lat nie potrafi opowiedzieć prostej historyjki obrazkowej, słabo wypowiada proste słowa lub równoważniki zdań, zniekształca wyrazy, nie wypowiada głosek: k, g, l, ś, ź, ć, dź, s, z, c, dz,
• między 5. a 6. rokiem życia nie wypowiada następujących głosek:  l, sz, ż, cz, dż, ą, ę oraz gdy przestawia sylaby w obrębie wyrazu lub skraca wyrazy.

• między 6. a 7. rokiem życia nie wymawia głoski r bądź ją zniekształca
• nawykowo oddycha buzią, ślini się

• nie potrafi prawidłowo połykać
• podczas mówienia wsuwa język między przednie zęby
• gdy masz wątpliwość czy dziecko słyszy

Diagnoza logopedyczna

Oznacza ocenę stopnia rozwoju mowy pacjenta. Z reguły obejmuje następujące elementy:

1. W przypadku małego dziecka wywiad z rodzicami
2. Badanie stopnia nadawania i rozumienia mowy
3. Badanie sprawności narządów artykulacyjnych pacjenta
4. Orientacyjne badanie słuchu
5. Badanie słuchu fonematycznego
6. Badanie lateralizacji

W przypadku dziecka w wieku przedszkolnym może zaistnieć konieczność rozłożenia diagnozy na dwa spotkania. Wiąże się to przede wszystkim z wytrzymałością małego człowieka. Po przeprowadzonych badaniach rodzice dziecka są informowani o wynikach, charakterze proponowanej terapii. Ustalam terminy zajęć oraz podaję zalecenia do pracy w domu. Zalecenia zapisywane są w specjalnym zeszycie, dzięki któremu kartki od logopedy nie błąkają się w rozmaitych miejscach. Wszystkie są pod ręką, łatwo z nich skorzystać, stanowią ponadto fantastyczne świadectwo pracy, wykonanej przez dziecko w trakcie trwania terapii.

Wady wymowy to m.in.:

Seplenienie (sygmatyzm) – to nieprawidłowa wymowa głosek: s, z, c, dz, ś, ź, ć, dź, sz, ż, cz, dż
Reranie (rotacyzm) – nieprawidłowa realizacja głoski r
Kappacyzm – nieprawidłowa wymowa głoski k
Gammacyzm – nieprawidłowa wymowa głoski g
Mowa bezdźwięczna – zaburzenie w realizacji dźwięczności, polega na tym, iż osoba nie potrafi wymówić głosek dźwięcznych i zastępuje je bezdźwięcznymi odpowiednikami np. zamiast b mówi p, zamiast d mówi t.
Lambdacyzm – nieprawidłowa wymowa głoski l
Nosowanie – zachodzi wówczas, gdy głoski ustne wymawiane są jak nosowe (nosowanie otwarte) lub gdy głoski nosowe wymawiane są jako ustne (nosowanie zamknięte).

Zaburzenia mowy i komunikacji

Terapia zaburzeń mowy i komunikacji ma na celu usunięcie lub złagodzenie zaburzeń, które występują u dzieci czy też u osób dorosłych, u których komunikacja językowa na skutek tych zaburzeń jest zakłócona.
Zajęcia prowadzone są w formie spotkań indywidualnych. Celem spotkań jest nawiązanie kontaktu z pacjentem, często wywołanie spontanicznej artykulacji, praca nad rozwojem mowy, eliminacja przyczyn niechęci do mówienia ( w tym logofobii)

Do głównych zaburzeń mowy i komunikacji należą m. in.:

AFAZJA – utrata zdolności mowy, która nastąpiła na skutek ogniskowych uszkodzeń mózgu. Afazję spotyka się u ludzi w różnym wieku, jednakże najczęściej występuje ona u ludzi starszych, między innymi na skutek udaru, wylewu, urazu czaszki.

DYZARTRIA – jest jednym z wielu typów zaburzeń mowy. Dyzartria wynika z dysfunkcji aparatu wykonawczego (języka, podniebienia, gardła, krtani). Dyzartria najczęściej jest spowodowana: uszkodzeniem mięśni, nerwów czaszkowych, jąder tych nerwów, dróg korowo-jądrowych, układu pozapiramidowego.

MUTYZM – określany jako niemota dotyczy dziecka, które nie mówi, chociaż nie ma zaburzeń mowy ani uszkodzonych narządów mowy, nie jest afatyczne ani opóźnione umysłowo. jest definiowany jako brak lub ograniczenie mówienia przy zachowaniu rozumienia mowy oraz możliwości porozumiewania pisemnego. Obserwuje się różny stopień przejawów mutyzmu; dziecko może nie mówić w ogóle lub rozmawia tylko z pewnymi ludźmi i w pewnych sytuacjach, w innych natomiast nie rozmawia. Ostatnie przejawy określa się jako swoistą niechęć do mówienia.

JĄKANIE – to zaburzenie płynności mowy, które ujawnia się podczas komunikacji słownej. Objawiające się najczęściej niezamierzonym przerywaniem wypowiedzi, „zacinaniem się”, powtarzaniem wypowiedzi, zniekształceniem sylab lub całych słów. W przypadku jąkania dodatkowym czynnikiem utrudniającym terapię jest niechęć do mówienia – logofobia.